Na początek trzeba rozprawić się ze stereotypami. Zając zasługuje na swoją reputację. Ślimaki rzeczywiście są hermafrodytami, a panda naprawdę nie jest zainteresowana tematem. Goryl natomiast nie jest jak w piosence Brassensa „wyżej od człowieka w uściskach".

 

   Budzą grozę, a są mniej agresywne od os i trudniej sprowokować je do ataku

   Niskie, złowrogie buczenie budzi mnie o świcie. Otwieram oczy i obserwuję ogromne, brązowo-żółte owady z czarnymi oczami i plamami na odwłoku. Kontrolują każdy załom dachu, parapety, rogi okien. Słyszę je też przy obiedzie i kiedy gaszę światło. Szerszenie, największe owady społeczne Europy, są pracowite. Polują nawet nocą. Wytrwale eksterminują muchy, komary i meszki. Duża kolonia może ich złowić pół kilograma dziennie! Chętnie pozbędę się paru worków uprzykrzonych owadów. Wniosek? Szerszenie to moi sprzymierzeńcy.

   Żyją samotnie. W pary łączą się w czasie godów, które trwają od maja do lipca

 

   Zmierzch zastał mnie w Dolinie Roztoki w Tatrach. Turyści już dawno odpoczywali w schroniskach, byłam więc tylko ja i moja pięcioletnia wówczas córeczka. Samotność na tatrzańskim szlaku to rzadkość. Powinnam być zadowolona. Tymczasem ja, zamiast zachwycać się czarem doliny, dostrzegałam tylko złowrogie tabliczki informujące o niedźwiedziach, które tamtędy chadzają, i prośbę, żeby ich nie karmić. Zawładnęły mną emocje, które dobrze pamiętam, choć minęło 12 lat. Złość na własną głupotę, że nie liczyłam się z czasem. I strach, bo szybto przypomniałam sobie cykl aktywności niedźwiedzi. Była połowa czerwca - sam środek ich godów! Od połowy maja do połowy lipca miśki chodzą na randki i wtedy wszędzie ich pełno. Zaczęłam szacować prawdopodobieństwo spotkania. W Polsce żyje około setki niedźwiedzi. Tyle największych drapieżników lądowych świata (obok niedźwiedzi polarnych) - których waga w Karpatach osiąga ćwierć tony, umieją gnać z prędkością 65 km/h, a pazury mają długie i ostre jak nożyk do jarzyn - przeczesywało lasy po naszej stronie granicy. Samce wałęsały się w poszukiwaniu chętnych samic. Chuć gnała je w górę i w dół stoków, zataczały pętle, kreśliły zygzaki.

   Samice modliszek oraz niektórych pająków pożerają żywcem swoich partnerów podczas zalotów lub kopulacji. Tak dramatyczna śmierć przynosi sporo korzyści: czasem zjadającej, czasem zjadanemu.

   Skończą tak samo, ale jakże różnie podchodzą do swego przeznaczenia! Samiec modliszki chińskiej (Tenodera andifolia sinensis) wygląda, jakby się bał. Jeśli ma wybór, zwiewa od wygłodzonej samicy i zaleca się do najedzonej. Jeśli wyboru nie ma, podrywa również i głodną, tyle że zbliża się do niej dużo wolniej i ostrożniej. Na jej grzbiet skacze też z większej odległości, a potem dużo dłużej kopuluje - średnio 86 minut, podczas gdy z najedzoną ledwie 28. Tak długi akt to efekt strachu. Bo właśnie w momencie oderwania się od pleców samicy najłatwiej wpaść w jej łapy.

Aby poznać ich język i zwyczaje, poświęcił wszystko - dom, rodzinę, przyjaciół i 15 lat życia

Brytyjski naukowiec Shaun Ellis upodobnił się do wilków tak, że te biorą go za swego. Poświęcił im 15 lat życia, prowadząc obserwacje, wychowując osierocone młode oraz żyjąc w oswojonym stadzie. Nauczył się ich języka i zwyczajów. Wszystko po to, aby dokładnie poznać relacje panujące między poszczególnymi osobnikami. To ważne, bo gatunek ten jest zagrożony wyginięciem. Zdobyta wiedza może pomóc w ocaleniu zwierząt.